Những cách hạ men gan hiệu quả tại nhà mà bạn nên biết

Men gan cao là một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt trong lối sống hiện đại ngày nay, khi mà việc tiêu thụ thức ăn nhanh, rượu bia, và thói quen ít vận động đều có thể gây hại cho chức năng gan. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn những cách hạ men gan hiệu quả tại nhà.

Men gan cao là gì? Nguyên nhân gây ra men gan cao

Men gan cao là tình trạng mà mức độ các enzyme (men) do gan sản xuất ra cao hơn mức bình thường. Các enzyme này, bao gồm ALT (alanine aminotransferase) và AST (aspartate aminotransferase), đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa các chất trong gan và cơ thể. 

Khi các tế bào gan bị tổn thương, các enzyme này sẽ được giải phóng vào máu với lượng lớn, dẫn đến chỉ số men gan tăng cao. Men gan cao có thể là dấu hiệu cảnh báo về các vấn đề sức khỏe liên quan đến gan, như viêm gan, gan nhiễm mỡ, hoặc tổn thương gan do nhiễm trùng và các yếu tố khác.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng men gan cao, bao gồm các yếu tố về lối sống, dinh dưỡng, và bệnh lý. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:

Rượu bia là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra tổn thương gan và làm tăng men gan. Uống nhiều rượu làm cho tế bào gan bị tổn thương, gây viêm và dẫn đến mức độ men gan cao hơn bình thường.

Việc tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa dầu mỡ, đường, và chất bảo quản có thể làm tăng áp lực lên gan. Gan nhiễm mỡ là một trong những hậu quả của chế độ ăn uống không khoa học, khiến men gan tăng cao do gan phải làm việc quá tải để xử lý các chất độc hại.

Thiếu hoạt động thể chất và lối sống ít vận động làm tăng nguy cơ tích tụ mỡ trong gan, dẫn đến gan nhiễm mỡ và tăng men gan. Tập thể dục đều đặn giúp cải thiện chức năng gan và duy trì sức khỏe tốt.

Các bệnh viêm gan như viêm gan B, viêm gan C, và các bệnh lý về gan khác như xơ gan có thể làm tăng men gan. Khi gan bị viêm, các tế bào gan bị tổn thương và giải phóng lượng lớn enzyme vào máu.

Một số loại thuốc, như thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid (NSAID), và các loại thuốc kháng sinh, có thể gây tổn thương gan khi sử dụng trong thời gian dài hoặc không đúng liều lượng, làm tăng men gan.

Nhiễm trùng do virus hoặc vi khuẩn cũng có thể làm tổn thương gan và tăng chỉ số men gan. Ngoài ra, các bệnh như tiểu đường và béo phì cũng có thể làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ và gây ra tình trạng men gan cao.

Căng thẳng, lo âu kéo dài cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng gan, làm tăng mức độ men gan trong máu. Việc duy trì tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng cũng là cách quan trọng để bảo vệ sức khỏe gan.

Tại sao cần hạ men gan?

Việc hạ men gan là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe gan và duy trì sự cân bằng chức năng của các cơ quan trong cơ thể. Khi mức độ men gan cao, điều này có thể là dấu hiệu cho thấy gan đang gặp vấn đề và không thể thực hiện chức năng của mình một cách bình thường. Dưới đây là những lý do vì sao cần hạ men gan:

Phòng tránh tổn thương gan nghiêm trọng

Men gan cao là dấu hiệu cho thấy tế bào gan đang bị tổn thương, và nếu không được kiểm soát, có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng như viêm gan, xơ gan, hoặc thậm chí ung thư gan. Tình trạng tổn thương kéo dài có thể khiến tế bào gan bị hủy hoại, làm cho chức năng gan suy giảm và gây ra những biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe.

Cải thiện chức năng gan và sức khỏe tổng thể

Gan đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa các chất dinh dưỡng, điều hòa lượng đường trong máu, và loại bỏ các chất độc khỏi cơ thể. 

Khi men gan cao, các chức năng này bị suy giảm, làm ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, gây mệt mỏi, thiếu năng lượng và làm giảm sức đề kháng. Việc hạ men gan giúp cải thiện chức năng gan, giúp cơ thể hoạt động hiệu quả hơn và duy trì sức khỏe tốt.

Ngăn ngừa các biến chứng của men gan cao

Nếu tình trạng men gan cao kéo dài mà không có biện pháp can thiệp, nó có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như gan nhiễm mỡ, suy gan, hoặc rối loạn chức năng hệ tiêu hóa. 

Gan chịu trách nhiệm sản xuất dịch mật để tiêu hóa chất béo, vì vậy khi chức năng gan bị suy giảm, việc tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng sẽ bị ảnh hưởng. Việc hạ men gan giúp ngăn chặn nguy cơ này, bảo vệ hệ tiêu hóa và giúp cơ thể hấp thụ dưỡng chất tốt hơn.

Giảm nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa

Men gan cao có mối liên hệ chặt chẽ với các bệnh lý như tiểu đường, béo phì, và hội chứng chuyển hóa. 

Khi gan bị tổn thương, nó có thể không kiểm soát được quá trình chuyển hóa đường và chất béo, dẫn đến tăng nguy cơ mắc các bệnh này. Việc giảm men gan sẽ giúp gan hoạt động ổn định, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống

Khi mức độ men gan cao, bạn có thể gặp phải nhiều triệu chứng khó chịu như mệt mỏi, đau nhức vùng bụng phải, vàng da, và rối loạn tiêu hóa. Việc hạ men gan giúp giảm bớt các triệu chứng này, cải thiện chất lượng cuộc sống và giúp bạn có thêm năng lượng để tham gia các hoạt động hàng ngày.

Duy trì cân bằng miễn dịch

Gan cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các vi khuẩn và virus có hại. Khi men gan cao, chức năng miễn dịch của gan bị suy giảm, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng. Hạ men gan giúp duy trì hoạt động miễn dịch hiệu quả, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại.

Cách hạ men gan cao hiệu quả và nhanh chóng

Nhiều trường hợp men gan tăng cao chỉ là nhất thời và có thể tự điều chỉnh. Khi đó, việc cần làm là theo dõi tình trạng gan và lặp lại xét nghiệm để đánh giá chính xác hơn. Dưới đây là những cách hạ men gan cao hiệu quả mà bạn có thể tham khảo:

Hạn chế uống rượu bia

Rượu bia là một trong những nguyên nhân chính gây tổn thương gan, đặc biệt đối với những người có mức men gan cao do thói quen uống rượu bia. Để hạ men gan, điều đầu tiên cần làm là dừng uống rượu bia để bảo vệ gan khỏi bị tổn thương thêm. 

Bên cạnh đó, bổ sung các vitamin nhóm B và tăng cường ăn rau quả là điều cần thiết, vì những người uống nhiều rượu bia thường thiếu hụt vitamin và ít tiêu thụ rau xanh.

Ưu tiên thực phẩm tự nhiên và hữu cơ

Chất phụ gia có trong thực phẩm chế biến sẵn và thực phẩm công nghiệp có thể gây áp lực lớn cho gan, làm tăng men gan và gây tổn thương tế bào gan. 

Để giúp gan giảm bớt gánh nặng thải độc, hãy ưu tiên sử dụng các thực phẩm hữu cơ, không chứa hormone tăng trưởng, không thuốc kháng sinh, thuốc trừ sâu, và phân bón tổng hợp. Việc lựa chọn thực phẩm tự nhiên và an toàn giúp gan hoạt động hiệu quả hơn và nhanh chóng hạ men gan.

Ăn nhiều rau củ quả

Các loại trái cây và rau củ tươi chứa nhiều vitamin, chất chống oxy hóa và carotenoid có thể giúp gan loại bỏ độc tố, hỗ trợ tái tạo và tự chữa lành. 

Các loại rau họ cải (cải xanh, bắp cải, cải xoăn), súp lơ, và các loại rau giàu hàm lượng lưu huỳnh như hành tây và tỏi đều rất tốt cho gan. Ngoài ra, củ cải đường, bơ, chanh, và bưởi cũng là những loại thực phẩm hữu ích trong việc hạ men gan và cải thiện sức khỏe gan nhanh chóng.

Tăng cường chất xơ trong chế độ ăn uống

Chất xơ giúp cơ thể tiêu hóa tốt hơn, tăng cường nhu động ruột và loại bỏ độc tố khỏi cơ thể nhanh chóng. Điều này giúp giảm gánh nặng cho gan và hạ men gan hiệu quả. Bổ sung chất xơ từ các nguồn như ngũ cốc nguyên hạt, hạt, hoa quả, và rau xanh không chỉ giúp làm sạch đường máu và ổn định đường huyết mà còn ngăn ngừa tích tụ chất béo trong gan.

Tập thể dục thường xuyên

Theo nghiên cứu từ tạp chí Gan mật Hoa Kỳ năm 2018, tập thể dục là một phương pháp hiệu quả giúp hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan, bao gồm xơ gan và viêm gan. Tập thể dục đều đặn giúp tăng cường quá trình trao đổi chất, giảm mỡ thừa và kích thích cơ chế giải độc tự nhiên của cơ thể thông qua mồ hôi. 

Việc rèn luyện thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần (tương đương với 30 phút mỗi ngày) có thể giúp cải thiện chức năng gan và giảm men gan một cách đáng kể.

Giảm cân hợp lý

Duy trì cân nặng ở mức lý tưởng cũng là một cách quan trọng để hạ men gan. Béo phì khiến mỡ tích tụ trong gan, ảnh hưởng đến chức năng và gây viêm gan. Việc giảm cân đúng cách, kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục thường xuyên, giúp giảm bớt căng thẳng cho gan và hạn chế các tổn thương có thể xảy ra.

Ngừng hút thuốc lá

Hút thuốc lá gây hại cho sức khỏe toàn diện, bao gồm cả gan. Khói thuốc chứa nhiều chất độc hại, làm gia tăng gánh nặng thải độc cho gan. Ngừng hút thuốc lá, tránh tiếp xúc với khói thuốc, và sử dụng máy lọc không khí trong nhà để loại bỏ các chất độc hại cũng góp phần giảm tải cho gan và giúp hạ men gan nhanh hơn.

Hạn chế sử dụng thuốc

Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid (NSAID), và thuốc giảm cholesterol, có thể gây tổn thương cho gan khi sử dụng trong thời gian dài. Để hạ men gan, chỉ nên dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và tránh lạm dụng. Việc sử dụng thuốc không đúng cách có thể làm tổn thương nhu mô gan và gây viêm gan.

Gan đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể, và việc kiểm soát mức độ men gan là yếu tố thiết yếu để đảm bảo chức năng gan hoạt động bình thường. Hy vọng với những cách hạ men gan đã được chia sẻ trong bài viết này, bạn sẽ có thêm kiến thức để chăm sóc gan của mình tốt hơn.