Có nên ăn tỏi sống không? Những tác hại khi ăn tỏi sống

Có nên ăn tỏi sống không? Đây là câu hỏi nhiều người thắc mắc khi biết đến những lợi ích sức khỏe mà tỏi mang lại. Tỏi không chỉ là gia vị phổ biến trong ẩm thực, mà còn được xem như một phương thuốc tự nhiên giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ sức khỏe. Tuy nhiên, việc ăn tỏi sống quá nhiều có thể gây ra một số tác hại không ngờ. 

Tỏi là gì? Thành phần dinh dưỡng trong tỏi

Tỏi (tên khoa học: Allium sativum) là một loại cây thuộc họ Hành, được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới như một loại gia vị trong nấu ăn và như một thảo dược hỗ trợ chữa bệnh. Tỏi có mùi đặc trưng và vị cay nồng, nhờ vào các hợp chất lưu huỳnh trong thành phần. Tỏi từ lâu đã được biết đến với những lợi ích về sức khỏe, chẳng hạn như tăng cường hệ miễn dịch, chống viêm, và hỗ trợ tiêu hóa.

Thành phần dinh dưỡng trong tỏi

Tỏi là một nguồn cung cấp phong phú các chất dinh dưỡng thiết yếu. Các thành phần dinh dưỡng chính trong tỏi bao gồm:

• Carbohydrate: Tỏi chứa một lượng nhỏ carbohydrate, chủ yếu là đường và chất xơ, giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể.
• Protein: Tuy có chứa protein nhưng hàm lượng này không cao, tỏi vẫn cung cấp một lượng nhỏ axit amin thiết yếu cho cơ thể.
• Vitamin và khoáng chất: Tỏi là nguồn cung cấp nhiều loại vitamin như vitamin C, B6 và các khoáng chất như mangan, selen, canxi, và kali. Vitamin C và B6 giúp tăng cường miễn dịch và tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng.
• Chất chống oxy hóa: Tỏi chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa, trong đó quan trọng nhất là allicin - hợp chất giúp tăng cường sức đề kháng, giảm viêm và ngăn ngừa một số bệnh mãn tính.
• Các hợp chất lưu huỳnh: Thành phần quan trọng nhất của tỏi là các hợp chất lưu huỳnh, như allicin, diallyl disulfide và diallyl trisulfide. Những hợp chất này mang lại những lợi ích về sức khỏe như khả năng kháng khuẩn, chống nấm và chống viêm.

Ngoài ra, tỏi còn có một lượng nhỏ chất xơ và ít chất béo, làm cho nó trở thành một thực phẩm bổ sung lý tưởng giúp cải thiện sức khỏe mà không làm tăng cân.

Những lợi ích của tỏi sống

Ăn tỏi sống có khả năng giúp cơ thể chống lại cảm lạnh thông thường nhờ vào tính chất sát khuẩn mạnh mẽ của tỏi. Tính ấm của tỏi còn hỗ trợ khử hàn ẩm và loại bỏ các tác nhân gây ho.  Allicin - hợp chất có trong tỏi, đã được chứng minh là rất hiệu quả trong việc giảm triệu chứng cảm cúm, bao gồm nghẹt mũi, ho và đờm. 

Một trong những lợi ích đáng chú ý của tỏi sống là khả năng hạ huyết áp. Các hoạt chất trong tỏi, đặc biệt là allicin, có tác dụng hạ huyết áp tương tự như một số loại thuốc điều trị cao huyết áp. Do đó, việc ăn tỏi sống hàng ngày có thể giúp kiểm soát và giảm nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp.

Hợp chất allicin trong tỏi không chỉ giúp loại bỏ các chất độc hại trong cơ thể mà còn tăng cường sức mạnh cho tế bào bạch cầu. Tỏi cũng giúp thanh lọc máu bằng cách loại bỏ nicotine, hỗ trợ hệ hô hấp khỏe mạnh. Đây là lý do vì sao tỏi được xem như một loại thảo dược tự nhiên giúp thanh lọc cơ thể một cách hiệu quả.

Tỏi giúp giảm lượng cholesterol xấu trong cơ thể từ 10 - 15%, nhờ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Đồng thời, tỏi còn có đặc tính chống đông máu, giúp giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ. Việc bổ sung tỏi vào chế độ ăn uống hàng ngày có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và ngăn ngừa nhiều bệnh lý nghiêm trọng.

Các chất chống oxy hóa trong tỏi có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi các thiệt hại do gốc tự do gây ra. Ăn tỏi sống có thể tăng cường enzyme chống oxy hóa và giảm stress oxy hóa, đặc biệt có lợi cho người cao tuổi hoặc những người bị cao huyết áp. Ngoài ra, tỏi còn giúp bảo vệ tế bào não, ngăn ngừa các bệnh thần kinh liên quan đến tuổi tác như Alzheimer.

Tỏi chứa nhiều dưỡng chất như vitamin C, B6, mangan và kẽm - tất cả đều cần thiết cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của hệ xương. Các enzyme và chất chống oxy hóa trong tỏi cũng giúp cải thiện sự hình thành và hấp thụ canxi, giúp xương thêm chắc khỏe. Đặc biệt, tỏi còn có tác dụng giảm đau nhức cho người bị bệnh xương khớp và làm chậm quá trình loãng xương ở phụ nữ nhờ khả năng tăng tiết estrogen.

Một lợi ích nổi bật khác của việc ăn tỏi sống là khả năng phòng ngừa ung thư. Hợp chất allicin có trong tỏi có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư và ngăn chặn sự tổng hợp các chất gây ung thư. Điều này giúp làm giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Tác hại khi ăn tỏi sống quá nhiều

Tổn thương gan

Việc tiêu thụ tỏi quá mức có thể gây hại cho gan - một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể. Một nghiên cứu từ Ấn Độ cho thấy nếu sử dụng tỏi với số lượng lớn, nó có thể gây độc cho gan do hợp chất allicin. Allicin với liều lượng lớn có thể dẫn đến tình trạng tổn thương gan, làm ảnh hưởng đến chức năng của cơ quan này.

Tăng nguy cơ chảy máu

Việc ăn tỏi quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, đặc biệt khi bạn đang sử dụng thuốc làm loãng máu hoặc sắp trải qua phẫu thuật. Tỏi có đặc tính chống hình thành cục máu đông, điều này có thể khiến tình trạng chảy máu trở nên nghiêm trọng hơn. 

Theo Healthline, ăn khoảng 12g tỏi (tương đương 4 tép) mỗi ngày trước khi phẫu thuật có thể làm tăng nguy cơ chảy máu rất cao. Vì vậy, những người trong hai trường hợp này nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung tỏi vào chế độ ăn uống.

Hơi thở nặng mùi

Tỏi chứa nhiều hợp chất sunfua, những chất này tuy có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây hôi miệng, đặc biệt khi ăn tỏi sống. Tuy nhiên, nếu tỏi được nấu chín, hàm lượng các hợp chất sunfua sẽ giảm đáng kể, giúp hạn chế tình trạng hơi thở có mùi khó chịu.

Tiêu chảy

Ăn tỏi khi bụng đói có thể gây ra tiêu chảy, và những người thường xuyên bị đầy hơi nên hạn chế tiêu thụ tỏi. Tỏi chứa fructan - một loại carb có thể gây ra tình trạng sình bụng và tích khí trong dạ dày. Đối với những người dễ bị xì hơi, nên giảm bớt lượng tỏi trong khẩu phần ăn để tránh tình trạng này.

Buồn nôn, nôn và ợ nóng

Theo Viện Ung thư Quốc gia Mỹ, việc ăn tỏi tươi hoặc dầu tỏi khi bụng đói có thể gây ra triệu chứng ợ nóng, buồn nôn và nôn. Một báo cáo từ trường Y Harvard cũng cho biết, tỏi chứa một số hợp chất có thể gây ra chứng trào ngược dạ dày - thực quản, dẫn đến khó chịu và ợ nóng.

Vấn đề tiêu hóa

Những người không dung nạp fructan khi ăn thực phẩm giàu fructan như tỏi, fructan không được hấp thụ hoàn toàn trong ruột non mà sẽ di chuyển đến ruột kết nguyên vẹn, từ đó gây lên men và góp phần gây ra các vấn đề về tiêu hóa. Nếu bạn gặp tình trạng đau bụng sau khi ăn tỏi, nên thử ăn những thực phẩm nhẹ nhàng như cơm, chuối hoặc bánh mì để giảm bớt triệu chứng.

Hướng dẫn cách ăn tỏi sống đúng cách

Nên băm nhuyễn tỏi và để tỏi tiếp xúc với không khí khoảng 10 - 15 phút trước khi sử dụng. Điều này bởi vì trong tỏi không tồn tại allicin tự do. Allicin chỉ được tạo ra sau khi tỏi được băm nhuyễn nhờ tác động của enzyme. 

Nếu nấu ăn với tỏi mà không băm nhuyễn, enzyme sẽ mất tác dụng và không giải phóng allicin. Khi tỏi đã được băm nhuyễn và nấu, khoảng 60% hàm lượng allicin sẽ được giữ lại. Do đó, để đạt được hiệu quả bảo vệ sức khỏe, nên sử dụng tỏi đã băm nhuyễn.

Có thể sử dụng tỏi ngâm giấm vì phương pháp chế biến này vẫn giữ lại được các hoạt chất có lợi trong tỏi. Sau khi ăn tỏi, bạn có thể súc miệng bằng cà phê không đường, uống sữa bò, nước trà xanh, hoặc nhai kẹo cao su để loại bỏ mùi hôi của tỏi.

Không nên ăn tỏi khi đói do tỏi có tính phân hủy và kích thích mạnh lên niêm mạc dạ dày và ruột. Việc ăn quá nhiều tỏi một lần hoặc ăn tỏi lúc bụng đói có thể gây hại cho hệ tiêu hóa, đặc biệt đối với những người mắc viêm loét dạ dày hoặc tá tràng.

Người có vấn đề về mắt hoặc thị lực yếu không nên tiêu thụ nhiều tỏi vì tỏi có thể kích thích gây viêm bầu mắt hoặc viêm kết mạc, gây hại cho sức khỏe của mắt.

Tránh ăn tỏi sống khi bị tiêu chảy bởi hợp chất allicin trong tỏi có thể gây kích thích thành ruột, dẫn đến phù nề và tắc nghẽn mạch máu, gây ra những biến chứng nghiêm trọng.

Không kết hợp tỏi với một số thực phẩm như thịt chó, thịt gà, trứng, hoặc cá trắm để tránh các tác dụng không mong muốn do sự tương tác giữa tỏi và các thành phần của những loại thực phẩm này.

Người có tiền sử bệnh gan nên tránh ăn tỏi bởi tỏi có tính nóng và vị cay, có thể làm nóng gan và gây tổn thương nếu sử dụng lâu dài.

Người đang sử dụng một số loại thuốc đặc trị như thuốc điều trị HIV/AIDS, thuốc chống đông máu,... cũng nên hạn chế ăn tỏi, vì nó có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn cho sức khỏe.

Người có thể trạng suy yếu không nên ăn quá nhiều tỏi, vì việc này có thể làm tiêu hao khí huyết, làm loãng khí, sinh đờm và phát nhiệt, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về những lưu ý khi sử dụng tỏi trong chế độ ăn uống hàng ngày. Dù tỏi mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng việc sử dụng quá nhiều hoặc không đúng cách có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn. Hãy sử dụng tỏi một cách hợp lý, đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bản thân và gia đình.